Τι είναι το Big Data και πώς θα αλλάξει τον κόσμο.

Ολοένα και συχνότερα γίνεται λόγος για τον όρο "Big Data" στις μέρες μας. Τι πραγματικά σημαίνει; Η αλήθεια είναι ότι η σημασία του όρου συνεχώς συμπληρώνεται καθότι αποτελεί την κινητήριο δύναμη πίσω από νέες τεχνολογίες, όπως για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη. Όμως τι είναι το "Big Data" και πώς αλλάζει τον κόσμο μας;

Η εκπληκτική αύξηση των δεδομένων.

Όλα ξεκίνησαν με τη ραγδαία αύξηση του όγκου των δεδομένων που αποθηκεύουμε, από την αρχή της ψηφιοποίησης της πληροφορίας και ύστερα. Η ανάπτυξη των υπολογιστών και του διαδικτύου κατέστησε εφικτή την προς πάσα κατεύθυνση συλλογή και αποθήκευση πληροφοριών. Τα Δεδομένα υπήρχαν πάντα, δεν τα ανακάλυψε η επιστήμη της πληροφορικής. Ακόμη και πριν τη δημιουργία των υπολογιστών και των βάσεων δεδομένων υπήρχε η αποθήκευση δεδομένων σε χαρτί. Αυτό όμως που έχει τρομακτικά αυξηθεί είναι ο όγκος των πληροφοριών.

Ανά 2 μέρες σήμερα αποθηκεύουμε τόσα Δεδομένα όσα από την εμφάνισή μας στη γη μέχρι το 2000 μ.Χ. και ο όγκος των πληροφοριών συνεχίζει να βαίνει αυξητικά. Το 2020 υπολογίζεται ότι ο όγκος των ψηφιακών μας δεδομένων θα έχει αυξηθεί από 5 που είναι σήμερα σε 50 zettabytes.

Σήμερα, σχεδόν κάθε μας ενέργεια αφήνει πίσω της ένα ψηφιακό ίχνος. Δημιουργούμε Δεδομένα όταν είμαστε online, όταν έχουμε ανοικτές τις υπηρεσίες τοποθεσίας στις smart συσκευές μας, όταν επικοινωνούμε μέσω των social media ή των chat εφαρμογών ή όταν κάνουμε αγορές μέσα από ιστοσελίδες. Θα μπορούσαμε χωρίς υπερβολή να πούμε ότι αφήνουμε “χνάρια” πίσω από οποιαδήποτε ψηφιακή μας ενέργεια. Το ίδιο κάνουν και όλες οι “έξυπνες” οικιακές μας συσκευές όταν επικοινωνούν μεταξύ τους ή μεταξύ των εξυπηρετητών τους. Όλες οι μεγάλες μονάδες παραγωγής προϊόντων είναι εξοπλισμένες με ειδικές συσκευές που συλλέγουν και μεταφέρουν Δεδομένα προς όλες τις απαραίτητες κατευθύνσεις.

Ο όρος “Big Data” αναφέρεται ακριβώς στη συλλογή όλων αυτών των δεδομένων και στη δυνατότητα να τα αξιοποιήσουμε προς όφελός μας σε όλους τους τομείς, επιχειρηματικούς και μη.

Πώς δουλεύει το “Big Data”.

Το “Big Data” βασίζεται στο δόγμα ότι όσο περισσότερη πληροφορία διαθέτουμε για κάτι, τόσο πιο ακριβείς προβλέψεις μπορούμε να κάνουμε για το μέλλον. Η ποικιλία των πηγών των πληροφοριών σε συνδυασμό με τον μεγάλο όγκο αυτών, μας προδίδουν την ύπαρξη αλληλοσχετιζόμενων παραγόντων έναντι ενός θέματος π.χ. για το οποίο μια επιχείρηση καλείται να λάβει αποφάσεις, την οποία διαφορετικά δεν θα ήμασταν σε θέση να αντιληφθούμε. Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία Software τα οποία μας δίνουν τη δυνατότητα να μοντελοποιούμε μια πλειάδα από αλληλοσυσχετιζόμενους παράγοντες που αφορούν ένα πρόβλημα και στη συνέχεια να προσομοιώνουμε την έκβαση του προβλήματος αυτού με βάση την μεταβολή ορισμένων μεταβλητών που απαρτίζουν τα μοντέλα αυτά. Έτσι καταφέρνουμε να βελτιστοποιούμε την λήψη στρατηγικών αποφάσεων.

Προκειμένου ο αχανής όγκος των δεδομένων του “Big Data” να “τακτοποιηθεί” για να μπορέσει τελικά να αξιοποιηθεί, συχνά χρησιμοποιούνται τεχνολογίες αιχμής όπως αυτή της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής εκμάθησης (machine learning). Με άλλα λόγια διδάσκουμε τους υπολογιστές για το πώς να είναι εις θέση να μπορούν να κατηγοριοποιούν κάθε είδους πληροφορία με βάση τη φύση της, την εικόνα, τον ήχο κλπ. Στη συνέχεια οι μηχανές μπορούν να εντοπίσουν συνδέσεις “κλειδιά” μεταξύ των πληροφοριών γρηγορότερα, αποδοτικότερα και εγκυρότερα σε σχέση με τους ανθρώπους.

Πώς χρησιμοποιείται το “Big Data”.

Ο συνεχώς διογκούμενος “ωκεανός” των πληροφοριών του “Big Data” βοηθούν τις επιχειρήσεις να κατανοούν σε βάθος τις ανάγκες των πελατών τους, έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι χαμένοι πόροι στην παραγωγή. Ας αφήσουμε όμως κατά μέρος τις επιχειρήσεις. Το “Big Data” βελτιώνει τη ζωή μας σε πολλαπλά επίπεδα:

Η συλλογή και ανάλυση πληροφοριών που αφορούν την περίθαλψη ασθενών με τις μεθόδους του “Big Data”, μας βοηθά στην ταχύτατη βελτίωση των ιατρικών σκευασμάτων, στην ανακάλυψη νέων και στην εξεύρεση θεραπειών σε χρονικό ορίζοντα πολύ βραχύτερο εν σχέση με τις παραδοσιακές μεθόδους.

Μπορούν να γίνονται προβλέψεις για το πού και πότε θα σημειωθεί για παράδειγμα κάποιος ισχυρός σεισμός με ολοένα και μεγαλύτερη ακρίβεια. Επίσης, για το που ακριβώς θα πρέπει να αναζητηθούν επιζώντες ύστερα από κάποια φυσική καταστροφή ή μέσα σε εμπόλεμες ζώνες.

Οι δυνάμεις της αστυνομίας στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε μεθόδους “Big Data” για να καταπολεμήσουν το έγκλημα ελαχιστοποιώντας έτσι φυσικές και ανθρώπινες απώλειες.

Ηθικά διλλήματα και προκλήσεις.

Το “Big Data” ανοίγει νέους ορίζοντες για την έρευνα, την επιστήμη και το επίπεδο ζωής μας. Ωστόσο εγείρει και ορισμένες αμφιβολίες και προκλήσεις, για τις οποίες θα πρέπει να υπάρξει ικανοποιητική απάντηση.

Είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να επιλέγει ποιά από τα Δεδομένα που τον αφορούν δεν θα είναι εμφανή σε οποιονδήποτε τρίτο. Μήπως τελικά η ευκολία που μας προσφέρει το “Big Data” θα πρέπει να σταθμίζεται με τα όρια πίσω από τα οποία οι πληροφορίες που μας αφορούν επιθυμούμε να είναι απόρρητες;

Ας υποθέσουμε ότι αποδεχόμαστε να κατέχει κάποιος τα Δεδομένα μας προκειμένου για κάποιο σκοπό που μας εξυπηρετεί. Μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη ότι τα Δεδομένα μας δεν θα διαρρεύσουν προς ανεπιθύμητους αποδέκτες;

Αν τελικά τα πάντα γίνουν γνωστά στους πάντες, θα μπορέσει να υπάρξει αμεροληψία; Προφανώς όλοι είμαστε ίσοι αλλά όχι ίδιοι. Για παράδειγμα οι τράπεζες καταγράφουν εκείνους που δεν ανταποκρίνονται στις οικονομικές δεσμεύσεις τους και τους αντιμετωπίζουν διαφορετικά έναντι εκείνων που είναι συνεπείς. Όμως δικαιολογεί αυτό την στοχοποίηση ορισμένων ευπαθών π.χ. κοινωνικών ομάδων και τη δυσχέρεια της ήδη βεβαρυμένης κατάστασής τους;

Βλέπουμε ότι αν δεν επιλυθούν με τρόπο ικανοποιητικό τα παραπάνω ζητήματα, τότε ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε δυσάρεστες καταστάσεις σε πολλαπλά επίπεδα: Κοινωνικό, οικονομικό και προσωπικό.

Ατενίζοντας το μέλλον.

Τα Δεδομένα μεταβάλλονται αυξητικά και η μεταβολή τους αυτή παρασέρνει τον τρόπο ζωής μας και τον κόσμο απρόβλεπτα. Αν σήμερα το “Big Data” μας παρέχει όλες τις ως άνω δυνατότητες, φανταστείτε την προοπτική του στο μέλλον! Ειδικά για τις επιχειρήσεις, αργά η γρήγορα θα κληθούν να αποφασίσουν αν θα επενδύσουν στην ϋιοθεσία τεχνολογιών που θα αξιοποιούν το “Big Data”, βλέποντάς το ως ένα πολύτιμο στοιχείο του ενεργητικού τους, ή αν θα αγνοήσουν τις εξελίξεις, θέτωντας έτσι σε κίνδυνο τη θέση ή την ύπαρξή τους στην αγορά.

Επιστροφή